Σε μια ιδιαίτερα εντυπωσιακή έναρξη της περιοδείας του στη Μέση Ανατολή, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε την Τρίτη συμφωνία αμυντικής συνεργασίας ύψους 127 δισεκατομμυρίων ευρώ με τη Σαουδική Αραβία. Η συμφωνία προβλέπει την παράδοση υπερσύγχρονου στρατιωτικού εξοπλισμού στο Ριάντ, ενώ η Σαουδική πλευρά θα επενδύσει παράλληλα 20 δισ. δολάρια στον αναπτυσσόμενο τομέα της τεχνητής νοημοσύνης στις ΗΠΑ.
Η υπογραφή πραγματοποιήθηκε παρουσία του πρίγκιπα διαδόχου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, με τον οποίο ο Τραμπ είχε σειρά επαφών με στόχο την ενίσχυση των διμερών σχέσεων. Όπως τόνισε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, η Σαουδική Αραβία έχει ήδη δεσμευτεί για συνολικές επενδύσεις ύψους 600 δισ. δολαρίων στις ΗΠΑ, με τον ίδιο να εκφράζει την προσδοκία για ακόμα μεγαλύτερη χρηματοροή.
Πέραν της αμυντικής συμφωνίας, οι δύο χώρες υπέγραψαν περισσότερες από δώδεκα επιμέρους συμφωνίες σε τομείς όπως η δικαιοσύνη, ο πολιτισμός, αλλά και η ενεργειακή συνεργασία. Στο περιθώριο της επίσκεψης, προγραμματίζεται επίσης μεγάλο επενδυτικό συνέδριο ΗΠΑ – Σαουδικής Αραβίας, όπου θα ανακοινωθούν νέες οικονομικές συμπράξεις.
Επόμενες στάσεις: Κατάρ και ΗΑΕ
Μετά το Ριάντ, ο Τραμπ θα επισκεφθεί το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Στο Κατάρ, ήδη προκαλεί εντύπωση η πληροφορία ότι ο Αμερικανός πρόεδρος δέχτηκε ως δώρο ένα πολυτελές Boeing 747-8 από την άρχουσα οικογένεια, κάτι που προκάλεσε αντιδράσεις στην Ουάσινγκτον.
Η περιοδεία εστιάζει σε συμφωνίες για τεχνητή νοημοσύνη, ενέργεια και ενδεχομένως νέες πωλήσεις όπλων. Ήδη η κυβέρνηση Τραμπ έχει εγκρίνει την πώληση πυραύλων αέρος-αέρος ύψους 3,5 δισ. δολαρίων στη Σαουδική Αραβία.
Ανησυχία για τον αποκλεισμό του Ισραήλ
Εντύπωση και ανησυχία προκαλεί η απόφαση της Ουάσινγκτον να μη συμπεριλάβει το Ισραήλ στο πρόγραμμα της περιοδείας, την ώρα που οι Χούθι συνεχίζουν να εξαπολύουν επιθέσεις κατά της χώρας. Η ισραηλινή κυβέρνηση δεν είχε ενημερωθεί ούτε για τη μονομερή απόφαση των ΗΠΑ να σταματήσουν τις αεροπορικές επιθέσεις στη Υεμένη, ούτε για προηγούμενες διαβουλεύσεις με τη Χαμάς.
Αναλυτές ερμηνεύουν τη στάση αυτή ως ένδειξη αλλαγής προτεραιοτήτων της Ουάσινγκτον υπό τον Τραμπ, με βασικό κριτήριο τις οικονομικές απολαβές και όχι τη στρατηγική ισορροπία ή τις παραδοσιακές συμμαχίες. «Οι χώρες του Κόλπου φαίνεται να είναι οι ισχυρότεροι φίλοι του Τραμπ αυτή τη στιγμή», σχολίασε χαρακτηριστικά ο William Wechsler του Atlantic Council.
Η περιοδεία επιβεβαιώνει τη σαφή στόχευση της διοίκησης Τραμπ σε μια συναλλακτική εξωτερική πολιτική, με προτεραιότητα στις μεγάλες οικονομικές συμφωνίες και στις ενεργειακές ισορροπίες. Το πώς θα αντιδράσουν οι υπόλοιποι περιφερειακοί σύμμαχοι των ΗΠΑ, όπως το Ισραήλ, παραμένει ανοικτό ερώτημα.
