Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής απέστειλε επιστολή προς τους ηγέτες των κρατών-μελών ενόψει της Συνόδου Κορυφής που θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 23 Οκτωβρίου στις Βρυξέλλες, θέτοντας στο επίκεντρο το ζήτημα της μετανάστευσης. Στο κείμενό της επισημαίνει ότι η παράνομη διακίνηση μεταναστών παραμένει μία σοβαρή απειλή και συνεπώς απαιτούνται πιο αυστηρά και πιο αποτελεσματικά βήματα για την αντιμετώπισή της. Σύμφωνα με την κ. φον ντερ Λάιεν, η επιτυχία του σχεδίου προϋποθέτει την ύπαρξη ενός στιβαρού νομικού πλαισίου, το οποίο θα εφαρμόζεται με συνέπεια και ισορροπία σε ολόκληρη την Ένωση, ώστε να υπάρχει πραγματική συνοχή μεταξύ της στήριξης προς τα κράτη που δέχονται μεγαλύτερη πίεση και των μέτρων ευθύνης που θα αναληφθούν, μια συμμετρία που χαρακτηρίζει κρίσιμη για την απόδοση του Συμφώνου. Η Πρόεδρος υπενθυμίζει ότι το Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο τίθεται σε εφαρμογή τον Ιούνιο του 2026 και ότι άμεσα θα αρχίσει ο πρώτος κύκλος διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών, γεγονός που απαιτεί έγκαιρες αποφάσεις.
Στην επιστολή αναπτύσσονται συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της αντίδρασης της ΕΕ: μεγαλύτερος συντονισμός των αστυνομικών αρχών των κρατών μελών, στενότερη συνεργασία με ψηφιακές πλατφόρμες και παρόχους τεχνολογίας για την αποδόμηση των διαδικτυακών δικτύων διακίνησης, η εισαγωγή μηχανισμού κυρώσεων όπως το πάγωμα περιουσιακών στοιχείων, καθώς και η θέσπιση ενός κοινού ευρωπαϊκού συστήματος επιστροφών που θα κάνει τις διαδικασίες ταχύτερες και απλούστερες. Επίσης προτείνεται η δημιουργία νομικής βάσης που θα επιτρέψει, αν κριθεί αναγκαίο, τη λειτουργία κόμβων επιστροφής. Η κ. φον ντερ Λάιεν καλεί σε γρήγορες και αποφασιστικές κινήσεις ώστε να επιτευχθεί συμφωνία που θα αποδώσει απτά αποτελέσματα, στόχος είναι να ενισχυθούν οι δυνατότητες της ΕΕ για ταχεία, αποτελεσματική και αξιοπρεπή επιστροφή όσων δεν έχουν δικαίωμα παραμονής, κατά τρόπο συμβατό με τις ευρωπαϊκές αξίες και το διεθνές δίκαιο.
Παράλληλα, η Πρόεδρος παρουσιάζει στην επιστολή στοιχεία για τις διαδρομές των ροών, τις υφιστάμενες πολιτικές της Ένωσης και τις σχέσεις συνεργασίας με τρίτες χώρες. Ιδιαιτέρως αναφέρεται στη Λιβύη, η οποία παραμένει κύριος κόμβος αναχώρησης στη διαδρομή της Κεντρικής Μεσογείου, και σημειώνει ότι η πρόσφατη τεχνική αποστολή ανοίγει τον δρόμο για περαιτέρω επιχειρησιακή συνεργασία. Στόχος αυτής της ενίσχυσης είναι η αποτελεσματικότερη μάχη κατά των κυκλωμάτων παράνομης διακίνησης, η διασφάλιση της προστασίας των πιο ευάλωτων και η προώθηση ομαλών, οικειοθελών επιστροφών στις χώρες προέλευσης.