Έντονες πιέσεις προς το Λονδίνο και τις Βρυξέλλες ασκούν οι ενώσεις της βρετανικής αμυντικής και τεχνολογικής βιομηχανίας, ζητώντας την επίτευξη συμφωνίας ασφαλείας μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και ΕΕ το συντομότερο δυνατό, προκειμένου να διασφαλιστεί η συμμετοχή της Βρετανίας σε έναν νέο αμυντικό μηχανισμό ύψους 150 δισεκατομμυρίων ευρώ που προωθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Χωρίς αυτή τη συμφωνία, οι Βρετανοί προμηθευτές θα αποκλειστούν σε μεγάλο βαθμό από τη νέα πρωτοβουλία χρηματοδότησης.
Σε επιστολή προς τον πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ και την ηγεσία των ευρωπαϊκών θεσμών, οι επικεφαλής της ADS (αεροδιαστημική και άμυνα), των Βρετανικών Επιμελητηρίων και της TechUK τονίζουν ότι ένα σύμφωνο ασφαλείας πρέπει να αποτελέσει το κεντρικό αποτέλεσμα της Συνόδου Κορυφής ΗΒ–ΕΕ που έχει προγραμματιστεί για τις 19 Μαΐου στο Λονδίνο.
Η επιστολή περιγράφει τη συμφωνία ως «καθοριστικής σημασίας» για τη συμμετοχή της Βρετανίας σε κοινές ευρωπαϊκές αμυντικές πρωτοβουλίες, ενώ ταυτόχρονα αναδεικνύει το ρίσκο να μείνει εκτός του σχεδίου της Επιτροπής «Ετοιμότητα 2030», που προβλέπει 800 δισ. ευρώ για ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων της ΕΕ, εκ των οποίων 150 δισ. θα διατεθούν μέσω δανείων και προγραμμάτων με ρήτρα «ευρωπαϊκής προτίμησης».
Με βάση το σχέδιο αυτό, οι προμηθευτές από τρίτες χώρες –όπως το Ηνωμένο Βασίλειο ή η Τουρκία– μπορούν να συμμετάσχουν μόνο υπό τον όρο ότι η συμμετοχή τους δεν υπερβαίνει το 1/3 του προϊόντος. Η συμμετοχή, αντίθετα, είναι πλήρης για χώρες της ΕΟΧ όπως η Νορβηγία και η Ισλανδία.
Παρά τη βούληση της βρετανικής κυβέρνησης για άμεση συμφωνία, η σύναψή της απαιτεί ομοφωνία από τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ. Χώρες όπως η Γαλλία ζητούν το ζήτημα να ενταχθεί σε μια συνολική επαναδιαπραγμάτευση των σχέσεων ΕΕ–ΗΒ, επιστρέφοντας στη λογική του Brexit ότι «τίποτα δεν έχει συμφωνηθεί μέχρι να συμφωνηθούν όλα». Μεταξύ των εκκρεμοτήτων: η αλιεία, οι φυτοϋγειονομικοί κανόνες και η κινητικότητα των νέων.
Από την πλευρά της, η βρετανική κυβέρνηση δηλώνει έτοιμη να διαπραγματευτεί συμφωνία με την ΕΕ για την άμυνα και την ασφάλεια, ενώ ταυτόχρονα έχει προτείνει ένα υπερεθνικό ταμείο επανεξοπλισμού που θα περιλαμβάνει συγκεντρωτικές προμήθειες και δανεισμό, ανάλογο με την πρόταση της Πολωνίας που επίσης τέθηκε προς συζήτηση στους υπουργούς Οικονομικών της ΕΕ.
Η πίεση για άμεση συμφωνία εντείνεται ενόψει της συνόδου του Μαΐου και καθώς το ζήτημα της ασφάλειας στην Ευρώπη έχει αναδειχθεί σε κορυφαία πολιτική και βιομηχανική προτεραιότητα, ειδικά υπό το φως των εξελίξεων σε Ουκρανία, Μέση Ανατολή και Ερυθρά Θάλασσα.
