Σε μία πρωτοφανή κίνηση, η Λιβύη αμφισβητεί ευθέως την ελληνική κυριαρχία σε θαλάσσιες ζώνες νοτίως και δυτικώς της Κρήτης, αποτυπώνοντας για πρώτη φορά επίσημα τις διεκδικήσεις της στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών. Με ρηματική διακοίνωση που εστάλη στις 20 Ιουνίου και δημοσιεύτηκε στις 3 Ιουλίου (A/79/860), η Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας της Τρίπολης απορρίπτει το νομικό πλαίσιο που έχει ορίσει η Ελλάδα, χαρακτηρίζοντας «παράνομη» την ελληνική πρωτοβουλία για παραχώρηση αδειών έρευνας υδρογονανθράκων σε περιοχές που – κατά τη λιβυκή πλευρά – αποτελούν λιβυκή θαλάσσια ζώνη.
Η Λιβύη επικαλείται το παράνομο Τουρκολιβυκό Μνημόνιο του 2019, και στους χάρτες που συνοδεύουν τη διακοίνωση εμφανίζεται μία οριοθετική γραμμή που εξαφανίζει εντελώς την ελληνική ΑΟΖ νοτίως της Κρήτης. Η Τρίπολη κατηγορεί την Ελλάδα για «σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου», και ιδιαίτερα της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, ενώ χαρακτηρίζει την ελληνική απόφαση για προκήρυξη διεθνών διαγωνισμών παραχώρησης θαλάσσιων οικοπέδων ως «μονομερή ενέργεια χωρίς νομική βάση».
Στο έγγραφο γίνεται μνεία του τεύχους 3335 της Επίσημης Εφημερίδας της Ελληνικής Δημοκρατίας, με ημερομηνία 12 Ιουνίου, στο οποίο περιγράφονται τα προς αδειοδότηση θαλάσσια τεμάχια. Η Λιβύη υποστηρίζει ότι αυτές οι περιοχές εμπίπτουν σε ζώνες που τελούν υπό διαφωνία, όμως παράλληλα τις χαρακτηρίζει «λιβυκές», εγείροντας σαφή αξίωση κυριαρχίας.
Η κυβέρνηση της Τρίπολης καλεί τη διεθνή κοινότητα, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, «να αποτρέψει ενέργειες που οδηγούν σε κλιμάκωση», ενώ στο παράρτημα της διακοίνωσης περιλαμβάνεται και έκθεση της Εθνικής Εταιρείας Πετρελαίου της Λιβύης (NOC), στην οποία γίνεται λόγος για παραβίαση της οριοθετικής γραμμής – την οποία η Λιβύη ταυτίζει με την «οριοθέτηση» του Τουρκολιβυκού Μνημονίου.
Αξιοσημείωτο είναι πως η λιβυκή πλευρά αναφέρεται και σε προηγούμενες παραχωρήσεις, όπως προς τη γαλλική Total και την αμερικανική ExxonMobil, οι οποίες διεξήγαγαν σεισμικές έρευνες τα έτη 2022 και 2024, με σκοπό τη διερεύνηση κοιτασμάτων σε περιοχές που η Λιβύη θεωρεί δικής της δικαιοδοσίας.
Η συγκεκριμένη ρηματική διακοίνωση εγκαινιάζει μία νέα φάση έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο, φέρνοντας στο προσκήνιο με τον πλέον επίσημο και δημόσιο τρόπο τις τουρκολιβυκές διεκδικήσεις εις βάρος της Ελλάδας. Πρόκειται για μια εξέλιξη που επαναφέρει στο προσκήνιο τη στρατηγική της Άγκυρας να χρησιμοποιεί τη λιβυκή κυβέρνηση ως μοχλό αμφισβήτησης της ελληνικής κυριαρχίας, μέσω ενός μνημονίου το οποίο η διεθνής κοινότητα – πλην Τουρκίας και Λιβύης – δεν αναγνωρίζει.
