Με φόντο την ανθρωπιστική τραγωδία στη Γάζα και την κατάρρευση των ειρηνευτικών συνομιλιών, ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ ανακοίνωσε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα αναγνωρίσει το παλαιστινιακό κράτος κατά τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο, εκτός αν το Ισραήλ προχωρήσει σε ουσιαστικά βήματα αποκλιμάκωσης και δεσμευτεί σε μακροπρόθεσμη ειρηνευτική διαδικασία.
Η ανακοίνωση έγινε σε ειδική συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου και εντάσσεται στο πλαίσιο μιας ευρύτερης διπλωματικής μετατόπισης, που ξεκίνησε με τη δέσμευση του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν την περασμένη εβδομάδα. Ο Στάρμερ τόνισε ότι «τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή» για μια τέτοια κίνηση, επισημαίνοντας την επιδεινούμενη κατάσταση στη Γάζα και τις χαμηλές πιθανότητες επανεκκίνησης των διαπραγματεύσεων.
«Βλέπουμε λιμοκτονούντα μωρά, παιδιά πολύ αδύναμα για να σταθούν, εικόνες που θα μας μείνουν για μια ζωή», δήλωσε χαρακτηριστικά, κάνοντας λόγο για «καταστροφική αποτυχία» στην παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας. Παράλληλα, ξεκαθάρισε ότι η Χαμάς θα πρέπει να απελευθερώσει όλους τους ομήρους, να αποδεχθεί ότι δεν θα έχει ρόλο στη διακυβέρνηση της Γάζας και να αφοπλιστεί πλήρως.
Ο υπουργός Εξωτερικών Ντέιβιντ Λάμι, μιλώντας από το βήμα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, τόνισε πως η Βρετανία έχει ιστορική ευθύνη να στηρίξει μια λύση δύο κρατών και ανακοίνωσε ότι η χώρα σκοπεύει να αναγνωρίσει την Παλαιστίνη στη Γενική Συνέλευση. Η δήλωση του Λάμι έγινε δεκτή με χειροκροτήματα, ενώ στο εσωτερικό του Εργατικού Κόμματος χαρακτηρίζεται ως η σημαντικότερη αλλαγή στην προσέγγιση του Ηνωμένου Βασιλείου τις τελευταίες δεκαετίες.
Πίσω από την απόφαση διαφαίνεται έντονη πίεση από βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος, πολλοί από τους οποίους είχαν ήδη ζητήσει άμεση αναγνώριση της Παλαιστίνης μέσω διακομματικής επιστολής. Η Ντάουνινγκ Στριτ είχε ενημερώσει κάποιους εξ αυτών εκ των προτέρων για την ανακοίνωση, γεγονός που αιφνιδίασε ακόμη και τους υποστηρικτές της κίνησης, καθώς η διατύπωση θεωρείται ότι προσεγγίζει de facto αναγνώριση — με δεδομένο ότι το Ισραήλ δύσκολα θα αποδεχθεί τις προϋποθέσεις που τίθενται.
Η απόφαση της Βρετανίας εντάσσεται στο νέο κύμα ευρωπαϊκής πίεσης προς το Ισραήλ. Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν Νοέλ Μπαρό, μιλώντας επίσης από το βήμα του ΟΗΕ, προειδοποίησε πως οι υπερβολικές προϋποθέσεις για την αναγνώριση «αφήνουν το μέλλον της Παλαιστίνης στα χέρια της Χαμάς», ενώ χαιρέτισε την πρωτοβουλία του Λονδίνου λέγοντας ότι «μαζί, Γαλλία και Ηνωμένο Βασίλειο, σπάζουν τον ατελείωτο κύκλο της βίας και ανοίγουν ξανά την προοπτική της ειρήνης».
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η στάση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ παραμένει ασαφής. Κατά την επίσκεψή του στη Σκωτία, δήλωσε ότι δεν παίρνει θέση σχετικά με την αναγνώριση της Παλαιστίνης, αφήνοντας το θέμα στη διακριτική ευχέρεια του Στάρμερ.
Η κίνηση του Ηνωμένου Βασιλείου προσθέτει ακόμη ένα ισχυρό ευρωπαϊκό στήριγμα στο αίτημα της παλαιστινιακής ανεξαρτησίας και αναμένεται να προκαλέσει πολιτικές και διπλωματικές αντιδράσεις τόσο εντός όσο και εκτός της περιοχής. Με δύο από τις μεγαλύτερες δυνάμεις της Δύσης να μετακινούνται ανοιχτά προς την αναγνώριση, το φθινόπωρο προμηνύεται κρίσιμο για τη μελλοντική μορφή της Μέσης Ανατολής.
