Ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν, Ιλχάμ Αλίγιεφ, κατηγόρησε ευθέως τη Ρωσία για την κατάρριψη του αεροσκάφους της πτήσης 8243 των Azerbaijan Airlines (AZAL), στις 25 Δεκεμβρίου 2024, κοντά στην πόλη Ακτάου του Καζακστάν, με αποτέλεσμα τον θάνατο 38 επιβαινόντων. Σε δηλώσεις του, ο Αλίγιεφ ξεκαθάρισε ότι το Μπακού διαθέτει «σαφείς αποδείξεις» πως το αεροσκάφος καταρρίφθηκε από ρωσικό σύστημα αεράμυνας Pantsir-S, θέση που, όπως είπε, συμμερίζονται και Ρώσοι αξιωματούχοι.
Ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν κατήγγειλε τη στάση της Μόσχας ως «αντιπαραγωγική» και ανακοίνωσε ότι η χώρα του ετοιμάζει φάκελο για διεθνή αγωγή. Όπως διευκρίνισε, τα αιτήματα του Μπακού είναι συγκεκριμένα: παραδοχή ευθύνης από τη ρωσική πλευρά, δίωξη των υπευθύνων, αποζημίωση στις οικογένειες των θυμάτων και οικονομική επανόρθωση για τη ζημιά που υπέστη η κρατική αεροπορική εταιρεία AZAL.
Παρά τα επανειλημμένα αιτήματα συνεργασίας που έχει απευθύνει ο Γενικός Εισαγγελέας του Αζερμπαϊτζάν προς τη Ρωσική Επιτροπή Ερευνών, μέχρι στιγμής η απάντηση περιορίζεται στην αόριστη διαβεβαίωση ότι η «έρευνα συνεχίζεται». Ο Αλίγιεφ υποστήριξε ότι η αδιαφάνεια αυτή έχει ήδη προκαλέσει σοβαρές ρωγμές στις διμερείς σχέσεις με τη Μόσχα.
Κάνοντας παραλληλισμό με την πολύχρονη έρευνα για την κατάρριψη της πτήσης MH370 της Malaysia Airlines το 2014, ο Αλίγιεφ δήλωσε: «Είμαστε έτοιμοι να περιμένουμε δέκα χρόνια, αλλά η δικαιοσύνη πρέπει να επικρατήσει». Εξέφρασε τη βούληση της χώρας του να αναζητήσει λύση μέσω διεθνών θεσμών, εφόσον δεν υπάρξει ειλικρινής ανταπόκριση από τη ρωσική πλευρά.
Η κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν είχε ήδη από τον Δεκέμβριο διαρρεύσει στο Euronews την πληροφορία ότι ο πύραυλος που προκάλεσε τη συντριβή ήταν ρωσικής κατασκευής, κάτι που επιβεβαιώθηκε και στην προκαταρκτική έκθεση της 4ης Φεβρουαρίου.
Η παρέμβαση του Αλίγιεφ ενισχύθηκε από την παράλληλη επίσημη τοποθέτησή του υπέρ της Ουκρανίας, τονίζοντας την ακλόνητη υποστήριξη του Μπακού στην εδαφική ακεραιότητα και τα διεθνώς αναγνωρισμένα σύνορά της. Το τάιμινγκ της δήλωσης μοιάζει να σηματοδοτεί μια ευρύτερη αναδιάταξη των σχέσεων του Αζερμπαϊτζάν με τη Ρωσία, στο φόντο εντεινόμενων εντάσεων στον ευρασιατικό χώρο.
